Jak założyć "owocowy ogródek"?
Owoce to samo zdrowie - warto więc postarać się o kilka krzaczków i drzewek owocowych we własnym ogródku. Ich pielęgnacja nie jest aż tak trudna, a kilka poniższych wskazówek ułatwi zadanie.
Owocowe Bogactwo
Największym argumentem przemawiającym za posiadaniem własnego "owocowego ogrodu" są właściwości dietetyczne owoców. Mają one dużą zawartość wody (ponad 80%) - niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania organizmu, niewielką ilość tłuszczu (mniej niż 1%) oraz bogactwo witamin. Posiadają dużą zawartość witaminy C, jak również witamin z grupy B, witaminy P, PP i E. Niewiele osób wie, że czereśnie posiadają związki mineralne, między innymi wapna, żelaza, fosforu i potasu, a także miedzi, manganu, molibdenu i kobaltu. Owoce są najważniejszym źródłem błonnika. Zawierają żółte, pomarańczowe i pomarańczowoczerwone barwniki, zwane karotenami, oraz czerwone i fioletowe, zwane antocyjanami. O ich aromacie decydują estry, alkohole i aldehydy.
Dlaczego warto?
Zakładanie ogrodów, które dostarczają owoce na potrzeby własnego gospodarstwa to nie tylko moda, ale przede wszystkim dobry styl życia. Rośliny uprawiane są bez lub z minimalnym użyciem chemicznych środków ochrony i nawozów sztucznych, dzięki czemu mamy gwarancję pewnego źródła pochodzenia owoców, ale także satysfakcję z wyhodowania własnych plonów. Z tego względu coraz częściej zakładane są ogrody, gdzie obok najbardziej popularnych roślin sadzone są również zioła. Obecnie nawet w niewielkim mieszkaniu można mieć owocowe drzewko kolumnowe w doniczce lub kilka doniczek z ziołami.
Od czego zacząć?
Wybór odpowiednich drzewek i krzewów można wytypować pod względem ich wymagań w zakresie pielęgnacji. Jabłonie, grusze, śliwy i wiśnie to drzewa mało zawodne, dzięki czemu są bardzo popularne. Czereśnie, brzoskwinie, morele i orzechy włoskie są bardziej wrażliwe na mróz. W ich wypadku warto wybrać odmiany wytrzymałe na mróz oraz silnie rosnące podkładki.
Drzewka na podkładach silnie rosnących, niezależnie od gatunku, powinny trafić na słabsze gleby, natomiast na podkładkach słabo rosnących na gleby żyźniejsze, na których będą dobrze rosły, nawet w przypadku płytkiego systemu korzeniowego. Podkładki silnie rosnące wskazane są dla odmian słabo rosnących, a rosnące słabo - dla odmian o silnym wzroście.
Sadzenie
Dla drzewek i krzewów owocowych sadzonych wiosną należy przygotować odpowiednią glebę pozbawioną chwastów, w szczególności trwałych. Glebę też należy wzbogacić w odpowiednie składniki pokarmowe, doprowadzić do właściwego pH poprzez zwapnowanie lub zakwaszenie. Wskazane jest również zadbanie o poprawę właściwości fizykochemicznych poprzez przeoranie roślin na zielony nawóz lub zastosowanie kompostu.
Przy sadzeniu roślin należy zwrócić uwagę, aby korzenie był jak najszybciej umieszczone w glebie. Jakość korzenia ma kluczowe znaczenie dla wzrostu rośliny. Złe zabezpieczenie narażające korzenie na uszkodzenie może skutkować słabą jakością drzewka i w późniejszym okresie jego owoców.
Drzewka owocowe najlepiej sadzić w dołkach o średnicy ok 40 cm oraz głębokości ok 30 cm. Na dnie należy usypać kopczyk z próchniczej ziemi, na którym rozkładamy korzenie. Należy pamiętać, aby przed wsadzeniem korzenie przyciąć i zwilżyć. Następnie podsypujemy ziemią i lekko udeptujemy. Drzewko podlewamy. W podobny sposób sadzi się krzewy owocowe, jedynie tylko w nieco mniejszych dołkach.
Pielęgnacja w pierwszych latach po posadzeniu
W pierwszym roku po posadzeniu, przed ruszeniem wegetacji, należy wykonać cięcie formujące. Krzewy należy przyciąć bardzo krótko, zwykle dwa lub trzy oczkach nad ziemią. Silne cięcie sprzyja wyrastaniu nowych pędów.
Drzewka bez rozgałęzień należy przyciąć 20 cm powyżej planowanych konarów. Jeśli pierwsze odgałęzienia chcemy uzyskać na wysokości ok 100 cm, przewodnik przycinamy na wysokości 120 cm. Przy drzewkach rozgałęzionych pędy boczne znajdujące się na odpowiedniej wysokości i przewodnik należy skrócić, natomiast pędy położone zbyt nisko usunąć. Aby uzyskać wskazane szerokie kąty między przewodnikiem i odgałęzieniami, pędy wyrastające po cięciu należy odpowiednio odgiąć za pomocą spinaczy do bielizny, wykałaczek lub specjalnych kształtek. Idealnym momentem jest, kiedy pędy mają długość 15-20 cm. Dłuższe pędy można stabilizować sznurkiem wiązanym do innych pędów lub też za pomocą kołków wbitych w ziemię. Szerokie kąty rozwidleń przyspieszą wejście drzew w owocowanie oraz zabezpieczą konary przed wyłamaniem.
Ochrona rośliny w pierwszych latach po posadzeniu
W pierwszych latach wzrostu, dobry wzrost roślin bez ochrony chemicznej, jest praktycznie niemożliwy. Najtrudniejszym zadaniem jest ochrona przed mszycami. Bywają one prawdziwą zmorą młodych drzewek i krzewów owocowych. Mszyce powodują zahamowanie wzrostu, zniekształcenie liści, a nawet pędów. Drugim zagrożeniem mogą być szkodniki zjadające liście. Przy pierwszych oznakach należy zwalczać jedne i drugie. W pierwszym okresie wzrostu drzewka i krzewy raczej nie chorują.
Nawożenie
Nawożenie drzewek i krzewów owocowych składnikami mineralnymi jest niezbędne. Pierwszą dawkę azotu należy wysiać w pierwszym roku wzrostu w połowie maja. Drugą w połowie czerwca. Dzięki temu rośliny będą miały mocne przyrosty potrzebne do utworzenia korony.
Jeśli w pierwszym roku drzewka mają silny wzrost, w następnym należy zastosować nawożenie azotowe jedynie w maju, ale tym razem na początku miesiąca. Aby pobudzić rośliny do owocowania, w trzecim i czwartym roku nawożenie azotem należy zmniejszyć do niezbędnego minimum.
Dobremu wzrostowi drzew i krzewów, szczególnie na glebach lekkich, sprzyja ściółkowanie obornikiem lub kompostem.
Marcin poleca czereśnie!
Czereśnie należą do najbardziej wartościowych owoców. Pozytywnie wpływają zarówno na zdrowie, jak i na wygląd. Porcja czereśni dostarcza dużej dawki jodu, niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Czereśnie mają aż 80% wody, a pozostałe 20% to drogocenne witaminy i składniki mineralne. Tylko 100 g zawiera aż 80% wody, a pozostałe 20% to drogocenne witaminy i składniki mineralne. Taka porcja zawiera aż 222 mg potasu, który usuwa z organizmu nadmiar soli i dlatego dobroczynnie wpływa na serce, nerki oraz stawy.
Czereśnie zawierają również witaminy z grupy B oraz witaminę A i C, które wpływają oczyszczająco na organizm. Porcja czereśni dostarcza spore dawki wapnia, żelaza i jodu - to więcej niż dorsz i wiele innych ryby morskich. Warto posadzić czereśnie w swoim własnym ogrodzie i cieszyć się jej owocami każdego roku.
